TRABALENGUAS EN MAYA HUICHOL NAHUATL



Trabalenguas




Xeen a ch’a’ le ts’ono’
ka’ ts’o’ohke le ch’omo’
ku lúubul le ts’ono’
ka chaik le ch’omo’ kapulik le ts’ono’ ka pulik le ch’omo’.


Ka pulik le ch’omo’, ka pulik le ts’ono’
ka chak le ch’omo’. Ku lúubul le ts’ono’ ka pulik le ch’omo’ xen a ch’a’ le ts’ono’.




Anda  a buscar el rifle
y le tiras al zopilote.
Cae el rifle
y agarras el zopilote. Tira el rifle
y tiras el zopilote.


Tiras el zopilote, tiras el rifle
y agarras el zopilote. Cae el rifle
y tiras el zopilote,
y vas a buscar el rifle.




Se chili chichiltik chilkostik
ne katli san chichiltik uan axchilkostik
axkan chili nelia
pampa ne katli chili nelia
nelia chili chichiltik chilkostik.


Se tlatsotsonketl  tlatsotsona tlatsotsonali katli kitsotsona tlatsotsonali
uan kuali tlatsotsonali kikixtia.
kuali tlatsoysonketl tlatsotsona.                                                                 


Nanimouatsa kemaj tona
kemaj axtona kenke nimouatsas
sintla kemaj axtona nanimouatsa                             kenke kemaj tona axnimouatsas.




Un chile rojo anaranjado
que  nada más es rojo y no anaranjado
no es chile, ¿cierto?

porque aquel que  es chile cierto              es chile anaranjado, ¿cierto?


Un músico  toca  música, aquél toca  música
y saca muy buena música
el músico  que  toca  música.


Yo me seco  cuando hace  sol. Cuando no hace  sol,
¿por qué  me voy a secar?
Si cuando no hace  sol me seco,
¿por qué  cuando hace  sol no me habría  de secar?




Koko kukú
Ku’ ko
Riga koko gukú
Koko gukú riga,
Gúkú koko riga y tra
Ri naxngro’oo  rejunlo, Xiñú’ xi’ñú ni’ khuu  xiyú, Xi yú ni’ khuu niñun xiñú’ Ni khúu, xiyó adg xiño
Ni khuu xiñu’ xinu’ xiyú.


Ri naxngro’  regunlu
Xi da, naxkoo xina,
Xina naxkoo xida nixina
Naxkoo xina xida.


Ri naxngro’  regunlo
Ño’ oon,
Xtáa ño’oo maxaa, Xtáa ño on majga, Xtáa ño on skunii, Xtáa ño on mujmii! Xtáa tsi mixttii,
Náá tsi xtaa ná. Xtáa ikaan na.




Ahí coco  duro
coco  duro  ahí
duro  coco  ahí.


Abuela, ab Le picó un a alacrán  le p le picó un a le picó, abu


La araña  y el carpintero e correteando el carpintero correteando el carpintero


Pájaro verde verde  pájaro pájaro rojo rojo pájaro, pájaro ama




Jts’un chenek’ sok jbankil, te jbankil ya sts’un chenek,’
chenek’ ya sts’un te jbankil.
Ahiay’ik jmololab, ya xba ts’un chenek’, te me ma’yuk chenek’ ma xweotik,
te chenek ma xweotik ya xlajotik ta winal.




Siembro frijol con mi hermano,
mi hermano siembra frijol,
frijol siembra mi hermano.
Oigan amigos, voy a sembrar frijol, si no hay frijol no comemos,
sin frijol no comemos de hambre morimos.




Saku, Saku;
Saku tseem ch’oom
Saku ts’o’ome ch’úuy
Saku tsuuke ch’oom.


Saku tsuuke ch’úuy Saku ts’o’ome ch’oom Saku tseem ch’uuy.




Blanco es, blanco es,
blanco es el pecho del zopilote.
Blanco es el seso  d
Blanco es el buche d


Blanco es el buche d Blanco es el seso d Blanco es el pecho d

Comentarios

Publicar un comentario

Entradas populares